Книга: Исландские сказки / Íslensk ævintýri
Назад: Bangsímon (Бангсимон)
Дальше: Gorvömb (Горвёмб)

Bóndadæturnar (Крестьянские дочери)

Ekki alllangt frá konungsborg nokkurri (недалеко от одного королевского замка; konungsborg – королевский замок; konungur – король; borg – город; замок) bjó bóndi einn vel efnaður (жил один довольно зажиточный крестьянин; efnaður – состоятельный; богатый; efni – материал; содержание; богатства; средства). Hann átti þrjár dætur (у него было три дочери). Var hin elsta tvítug (самой старшей двадцать лет), en hinar yngri (другие помладше), þó allar gjafvaxta (и все на выданье; gjafvaxta – который по возрасту может вступить в брак; gefa – давать; vaxa – расти).

Ekki alllangt frá konungsborg nokkurri bjó bóndi einn vel efnaður. Hann átti þrjár dætur. Var hin elsta tvítug, en hinar yngri, þó allar gjafvaxta.

Einhverju sinni er þær voru á gangi fyrir utan bæ föður síns (однажды гуляли они за хутором своего отца; bær – хутор; усадьба; ферма; двор; город) þá sjá þær hvar konungur (и вот видят они, /где/ король) – er var ógiftur (он был неженат) – kom með tveimur fylgdarmönnum (шёл с двумя спутниками; fylgdarmaður – спутник; сопровождающий; проводник; fylgd – сопровождение; свита); átti annar þeirra að hafa verið skrifari (один из них оказался писарем; skrifari – писец; конторщик; клерк; секретарь; skrifa – писать), en hinn skósmiður (а другой – сапожником; skósmiður – сапожник; skór – ботинок; туфля; башмак; smiður – кузнец; ремесленник).

Einhverju sinni er þær voru á gangi fyrir utan bæ föður síns þá sjá þær hvar konungur – er var ógiftur – kom með tveimur fylgdarmönnum; átti annar þeirra að hafa verið skrifari, en hinn skósmiður.

Þá segir sú elsta (тогда сказала старшая; sá – такой): „Ég vildi ekki óska mér meir (я бы не желала себе большего; óska – желать) en ég ætti skósmiðinn (чем заполучить сапожника).“

Sú næsta henni sagði (средняя: «следующая за ней» сказала): „En ég skrifarann (а я – писаря).“

Þá sagði sú yngsta (тогда сказала младшая): „En ég konunginn sjálfan (а я – самого короля).“

Þá segir sú elsta: „Ég vildi ekki óska mér meir en ég ætti skósmiðinn.“

Sú næsta henni sagði: „En ég skrifarann.“

Þá sagði sú yngsta: „En ég konunginn sjálfan.“

Konungur sem heyrt hafði (король, который услышал) að þær voru eitthvað að tala (что они что-то говорили) segir við fylgdarmenn sína (говорит своим спутникам): „Ég vil fara til kvenmanna þessara (я хочу пойти к этим девицам; kvenmaður – женщина; kven- – женский; kvenna – женщины; kona – женщина) og vita hvað þær hafa verið um að ræða (и узнать, о чём они говорят); mér heyrðist ein segja (мне послышалось, что одна сказала): „konunginn sjálfan (самого короля)“.“

Konungur sem heyrt hafði að þær voru eitthvað að tala segir við fylgdarmenn sína: „Ég vil fara til kvenmanna þessara og vita hvað þær hafa verið um að ræða; mér heyrðist ein segja: „konunginn sjálfan“.“

Þeir svöruðu (они ответили) að það mundi ekki hafa verið merkilegt (что, вероятно, неважно; merkilegur – значительный; важный) sem þær hefðu haft fyrir umtalsefni (что они обсуждали: «что было темой разговора»; umtalsefni – тема разговора; umtal – разговор; дискуссия; tala – говорить). Konungur segir þeir skuli nú til þeirra fara (король говорит, им следует теперь к ним пойти) og ríða þeir nú allir samt til stúlknanna (и подъезжают они теперь все вместе к девушкам; ríða – ехать верхом; stúlka – девушка). Konungur spyr (король спрашивает) hvað þær hafi verið um að ræða (о чём они говорили) þegar þeir hafi verið komnir nálægt þeim (когда они к ним подъехали: «подошли близко»); fer nú svo (произошло теперь так) að þær segja eins og verið hafði (что они рассказали как дело было). Þá mælti konungur (тогда сказал король) að svo skyldi einnig verða (что так будет) sem þær hefðu óskað (как они пожелали), og það varð (и так стало).

Þeir svöruðu að það mundi ekki hafa verið merkilegt sem þær hefðu haft fyrir umtalsefni. Konungur segir þeir skuli nú til þeirra fara og ríða þeir nú allir samt til stúlknanna. Konungur spyr hvað þær hafi verið um að ræða þegar þeir hafi verið komnir nálægt þeim; fer nú svo að þær segja eins og verið hafði. Þá mælti konungur að svo skyldi einnig verða sem þær hefðu óskað, og það varð.

En þegar sú yngsta systirin var orðin drottning (но когда эта младшая сестра стала королевой) þá fóru hinar að líta óvildar- og öfundarauga til hennar (возненавидели её другие сестры: «стали смотреть на неё враждебно и завистливо»; óvild – антипатия; злоба; враждебность; немилость; vild – воля; желание; удовольствие; öfundarauga – завистливый взгляд; öfunda – завидовать; öfund – зависть; auga – глаз) og vildu fyrir hvern mun hrinda henni úr tigninni (и вознамерились во что бы то ни стало расквитаться с ней: «выбить её из чина»; fyrir hvern mun – во что бы то ни стало; munur – разница; hrinda – толкать; отменять; опровергать; tign – знатность; достоинство; ранг; чин).

En þegar sú yngsta systirin var orðin drottning þá fóru hinar að líta óvildar- og öfundarauga til hennar og vildu fyrir hvern mun hrinda henni úr tigninni.

Þegar drottningin varð þunguð (когда королева забеременела; þunguð – беременная) og komið var nærri þeim tíma þá hún skyldi barnið fæða (и подошло ей время ребёнка рожать; nærri – близко; почти; tími – время; час), þá fengu þær því til vegar komið (вызвались они; koma e-u til vegar – вызывать что-л.; vegur – путь; возможность) að þær sátu yfir henni (помогать ей при родах; sitja yfir – помогать при родах). Þegar hún hafði barnið fætt (когда она родила ребёнка) þá sáu þær um (они распорядились; sjá um e-ð – позаботиться о чём-л.) að barnið var tekið (чтобы ребёнка забрали) og farið með það á burt (и увезли прочь), og átti eftir tilætlun þeirra (и должно было по их замыслу; tilætlun – намерение; замысел; решение; tilætla – задумывать; иметь целью) að kasta því í díki eitt fyrir utan borgina (выбросить его в ров за городом; díki – канава; ров; траншея; лужа) sem haft var til að láta í saur og annan óþverra úr borginni (в который свозили экскременты и другой мусор из города; saur – грязь; кал, экскременты; óþverri – мусор).

Þegar drottningin varð þunguð og komið var nærri þeim tíma þá hún skyldi barnið fæða, þá fengu þær því til vegar komið að þær sátu yfir henni. Þegar hún hafði barnið fætt þá sáu þær um að barnið var tekið og farið með það á burt, og átti eftir tilætlun þeirra að kasta því í díki eitt fyrir utan borgina sem haft var til að láta í saur og annan óþverra úr borginni.

Sá sem sendur var að framkvæma starf þetta (тот, кого отправили выполнить этот приказ; framkvæma – выполнять; starf – работа; деятельность) lét barnið á bakkann (оставил ребёнка на краю канавы; bakki – берег; холм), en karl einn sem um gekk (но один человек, который мимо проходил) fann það og bar heim til sín (нашёл его и забрал /домой к/ себе).

Sá sem sendur var að framkvæma starf þetta lét barnið á bakkann, en karl einn sem um gekk fann það og bar heim til sín.

Systurnar létu nú í skarðið hjá drottningu hvolp einn (сёстры подложили тогда королеве щенка; skarð – пустое место; дыра; отверстие /где кто-л. был или что-л. было ранее/; hvolpur – щенок) sem þær útötuðu í blóði (которого они измазали в крови; útata – испачкать) og sögðu síðan (и сказали потом) að drottning hefði átt hann (что королева его родила). Konungur varð mjög hryggur við þessi tíðindi (король очень опечалился от этого известия; hryggur – печальный), en stillti þó harma sína (но всё же справился со своим горем; stilla – успокаивать; harmur – горе; печаль).

Systurnar létu nú í skarðið hjá drottningu hvolp einn sem þær útötuðu í blóði og sögðu síðan að drottning hefði átt hann. Konungur varð mjög hryggur við þessi tíðindi, en stillti þó harma sína.

Þannig fór í annað og þriðja sinn (так произошло и во второй, и в третий раз; þannig – так) sem hún átti barn (когда она родила ребёнка), og börnin lentu hjá hinum sama karli (а дети оказывались всё у того же человека); voru það tveir synir og ein dóttir (было их два сына и одна дочь).

Þannig fór í annað og þriðja sinn sem hún átti barn, og börnin lentu hjá hinum sama karli; voru það tveir synir og ein dóttir.

Karlinn lét gefa börnunum heiti (человек нарёк детей именами; heiti – имя; heita – зваться; hvað heitirðu? – как тебя зовут?) og kallaði eldri sveininn Vilhjálm (и назвал старшего мальчика Вилхьяулмом; sveinn – мальчик), en hinn Sigurð (а второго – Сигурдом). Nafn stúlkunnar (имя девочки) sem yngst var (которая младшей была) er óvíst (неизвестно).

Karlinn lét gefa börnunum heiti og kallaði eldri sveininn Vilhjálm, en hinn Sigurð. Nafn stúlkunnar sem yngst var er óvíst.

Þegar drottning hafði átt þriðja barnið (когда королева родила третьего ребёнка) varð konungur afar reiður (король очень рассердился; afar – очень; reiður – сердитый) og bauð að setja hana í hús nokkurt (и приказал посадить её в один: «некий» хлев; hús – дом; строение; помещение; овчарня; хлев для овец) hvar ljón var látið inni vera (куда льва запустили: «льву было позволено внутри находиться»; ljón – лев), en í stað þess að það rifi hana í sundur (но вместо того, чтобы разорвать её на клочки) þá gaf það henni ætíð (делился: «давал» он с ней едой; æti – корм; еда) af því sem því var fært til að éta (той, что ему на корм приносили; færa – приносить) svo hún tórði þarna hjá því (поэтому она /там при нём/ осталась в живых; tóra – оставаться в живых; существовать; прозябать) án þess nokkur þó vissi (без того, чтобы кто-то знал = и при этом никто не знал; án – без) að hún væri á lífi (что она жива).

Þegar drottning hafði átt þriðja barnið varð konungur afar reiður og bauð að setja hana í hús nokkurt hvar ljón var látið inni vera, en í stað þess að það rifi hana í sundur þá gaf það henni ætíð af því sem því var fært til að éta svo hún tórði þarna hjá því án þess nokkur þó vissi að hún væri á lífi.

Nú víkur sögunni til karlsins (теперь возвращается история к человеку; víkja – двигаться, перемещаться; отступать; отклоняться) sem fóstraði börnin (который детей на воспитание взял; fóstra – воспитывать). Hvern sem hann hitti (каждого, с кем он встречался) eða til hans kom (или кто к нему приходил) spurði hann (спрашивал он) hvert hann vissi ekkert um börn þessi (не знают ли они чего об этих детях), en allir luku upp sama munni (но все отвечали одно и то же: «открывали один и тот же рот»; ljúka upp e-u – открывать что-л.; munnur – рот) að þeir vissu ekkert (что ничего не знают).

Nú víkur sögunni til karlsins sem fóstraði börnin. Hvern sem hann hitti eða til hans kom spurði hann hvert hann vissi ekkert um börn þessi, en allir luku upp sama munni að þeir vissu ekkert.

Börnin uxu upp (дети выросли) og voru mjög efnileg (и были подающими большие надежды), en karlinn tók nú að gjörast mjög aldraður (а приёмный отец сильно постарел: «принялся делаться очень пожилым»; aldraður – старый). Réði hann þá börnunum til (наказал он тогда детям) að þau skyldu halda sama vana og hann hefði haft (что следует им, как делал он: «иметь такое же обыкновение, как было у него»; vani – привычка; обычай) að reyna til að komast eftir ætt sinni (пытаться узнать о своей родословной; komast eftir e-u – получить сведения о чём-л.; ætt – семья). Eftir þetta andaðist karlinn (после чего приёмный отец умер) og gjörðu börnin þá (и поступили дети так) eins og þeim hafði verið boðið (как им было велено; bjóða – приказывать; предлагать).

Börnin uxu upp og voru mjög efnileg, en karlinn tók nú að gjörast mjög aldraður. Réði hann þá börnunum til að þau skyldu halda sama vana og hann hefði haft að reyna til að komast eftir ætt sinni. Eftir þetta andaðist karlinn og gjörðu börnin þá eins og þeim hafði verið boðið.

Einhverju sinni kom til þeirra gamall maður (однажды пришёл к ним старик: «старый человек»). Fréttu þau hann hins sama og aðra (спросили они у него то же, что и у других); hann kvaðst sjálfur ekki geta sagt þeim neitt um það (от ответил, что сам им не может сказать ничего об этом), en gæti vísað þeim á þann (но может подсказать им /того/; vísa e-m á e-ð – указать кому-л. на что-л.) er það vissi (кто это знает; er – который; кто). Hann sagði (он сказал) að nokkurn veg þaðan í burt (что в некотором удалении оттуда = в одном месте) væri steinn einn stór (есть большой валун; steinn – камень) og upp á honum sæti fugl (а на нём сидит птица) sem bæði skildi (которая и понимает) og gæti talað mannamáli (и умеет говорить на человеческом языке; mannamál – человеческий язык; maður – человек; mál – язык; дар речи). Kvað hann þeim (сказал он им) mundi best að finna hann (что лучше бы найти её), en þar á væri nokkurt vandhæfi (но это непросто: «должны быть некоторые трудности»; vandhæfi – трудность) því margir hefðu þangað farið (потому что многие туда отправлялись), en enginn aftur komið (но никто не вернулся). Konungabörn sagði hann (королевские дети, сказал он) að hefðu viljað vita fyrir forlög sín (хотели узнать свою судьбу; vita e-ð fyrir – предвидеть что-л.; forlög – судьба; рок), en ekkert af þeim er komið hefði (но никто из тех, кто приходил) hefði haft það til að bera sem með þyrfti (не имел того терпения, которое было нужно; bera – выдерживать; терпеть; сносить).

Einhverju sinni kom til þeirra gamall maður. Fréttu þau hann hins sama og aðra; hann kvaðst sjálfur ekki geta sagt þeim neitt um það, en gæti vísað þeim á þann er það vissi. Hann sagði að nokkurn veg þaðan í burt væri steinn einn stór og upp á honum sæti fugl sem bæði skildi og gæti talað mannamáli. Kvað hann þeim mundi best að finna hann, en þar á væri nokkurt vandhæfi því margir hefðu þangað farið, en enginn aftur komið. Konungabörn sagði hann að hefðu viljað vita fyrir forlög sín, en ekkert af þeim er komið hefði hefði haft það til að bera sem með þyrfti.

Svo sagði hann stæði á (по его словам, дело за тем стало; standa á e-u – дело в том, что…; á hverju stendur nú? – в чём дело?) að sá sem upp vildi komast á steininn (что тот, кто намеревался добраться до камня) yrði að vera svo staðfastur (должен был быть таким упорным; staðfastur – постоянный; упорный; стойкий) að hann liti ekki aftur (чтобы не оглядываться назад; líta aftur – оглядываться назад) hvað sem hann heyrði (что бы он ни услышал) því hver sem það gjörði (ведь кто так делал) yrði að steini (превращался в камень) og allt það er þeir hefðu meðferðis (вместе со всем тем, что при них было; meðferðis – при себе; með – с; fara – ехать). Þessa stillingu (этой стойкости; stilling – успокаивание; обуздание; настройка; установка) kvað hann (по его словам: «молвил он») að hefði vantað hjá öllum (им всем и не хватало; vanta – не иметься), en væri hún (а была б она), þá gæti hver og einn upp komist (тогда мог бы каждый туда добраться).

Svo sagði hann stæði á að sá sem upp vildi komast á steininn yrði að vera svo staðfastur að hann liti ekki aftur hvað sem hann heyrði því hver sem það gjörði yrði að steini og allt það er þeir hefðu meðferðis. Þessa stillingu kvað hann að hefði vantað hjá öllum, en væri hún, þá gæti hver og einn upp komist.

Ef nú einhver kæmist upp (если же кто-то доберётся) sagði hann (сказал он) að sá gæti lífgað hitt allt (то сможет оживить и всех других; lífga – оживлять) því á klettinum uppi (поскольку на утёсе; klettur – утёс; скала) væri pollur einn (есть лужа) og lok yfir (а на ней крышка), á hverju fuglinn sæti (на которой птица сидит); leyfði fuglinn hverjum sem til hans kæmist (позволит птица тому, кто к ней придёт; leyfa – позволять) að taka af vatninu (набрать воды) og dreifa því yfir þá (и попрыскать ей тех; dreifa – рассеивать; разбрасывать; распылять) sem að steinum hefðu orðið (кто в камень превратился), og við það lifnuðu þeir aftur (и при этом оживут они) og yrðu eins og þeir áður voru (и станут такими, как раньше).

Ef nú einhver kæmist upp sagði hann að sá gæti lífgað hitt allt því á klettinum uppi væri pollur einn og lok yfir, á hverju fuglinn sæti; leyfði fuglinn hverjum sem til hans kæmist að taka af vatninu og dreifa því yfir þá sem að steinum hefðu orðið, og við það lifnuðu þeir aftur og yrðu eins og þeir áður voru.

Þetta virtist börnunum ekki mikil þraut (это не показалось детям такой уж трудной задачей; virðast – казаться; представляться; þraut – испытание; трудная задача), létu þó bræðurnir drjúgmannlegast (набрались тогда братья решимости: «/стали/ действовать братья очень уверенно»; láta – действовать; вести себя; drjúg/mann/legur – самоуверенный; drjúgur – прочный; солидный), og þökkuðu þau karli fyrir sögu sína (и поблагодарили старика за его рассказ). Litlu þar á eftir (немного спустя) leggur eldri bróðirinn Vilhjálmur á stað (отправляется старший брат Вилхьяульм в дорогу; leggja á stað – отправляться в путь), en segir svo bróður sínum (и говорит брату своему) að ef þrír blóðdropar komi á hnífinn hans (что если три капли крови появятся на его ноже; blóðdropi – капля крови; blóð – кровь; dropi – капля) þegar hann borði einhvern tíma (когда он будет кушать /однажды/) þá megi hann koma (тогда должно и ему отправляться; mega – должен), því þá hafi farið fyrir sér (поскольку значит, что и с ним, старшим братом, произошло /то же/) sem hinum öðrum (что и с другими).

Þetta virtist börnunum ekki mikil þraut, létu þó bræðurnir drjúgmannlegast, og þökkuðu þau karli fyrir sögu sína. Litlu þar á eftir leggur eldri bróðirinn Vilhjálmur á stað, en segir svo bróður sínum að ef þrír blóðdropar komi á hnífinn hans þegar hann borði einhvern tíma þá megi hann koma, því þá hafi farið fyrir sér sem hinum öðrum.

Hann heldur nú (вот держит он путь; halda – направляться) sem hann eftir gamla mannsins tilsögn vissi (как его старик научил: «как он из указаний старика узнал»; tilsögn – обучение; преподавание; указание) að leið lá (куда путь лежал /куда дорога вела/ = вот пошёл он дорогой, которую старик указал; leið – дорога; liggja – лежать; находиться; вести), og er ei getið um för hans (но о путешествии его ничего не известно: «не упоминается»; ei – не; geta – упоминать; för – путешествие), en eftir hér um bil þrjá daga (но примерно три дня спустя; bil – время; момент), svo sem svaraði ferð hans að steininum (что прошли с того времени, как он отправился к камню: «соответствовали его путешествию к камню»), þá kom blóðið á hníf Sigurðar (появилась кровь на ноже Сигурда). Honum brá mjög í brún (он очень встревожился; e-m bregður í brún – кто-л. удивляется; пугается; bregða – дёргаться; brún – бровь) og segir systur sinni (и говорит своей сестре) að hann verði að leggja á stað (что должен отправляться в путь), og gjörir sömu ráð fyrir við hana (и даёт ей такой же наказ) og bróðir hans hafði gjört (какой ему брат дал).

Hann heldur nú sem hann eftir gamla mannsins tilsögn vissi að leið lá, og er ei getið um för hans, en eftir hér um bil þrjá daga, svo sem svaraði ferð hans að steininum, þá kom blóðið á hníf Sigurðar. Honum brá mjög í brún og segir systur sinni að hann verði að leggja á stað, og gjörir sömu ráð fyrir við hana og bróðir hans hafði gjört.

Leggur hann nú á stað (вот отправляется он в путь) og fer allt á sömu leið (и всё происходит точно так же: «идёт всё по тому же пути»). Þá leggur systirin á stað (тогда отправляется сестра в путь), kemur að steininum (приходит к камню) og sér þar í kring ótölulegan grúa af steinum alla vega mynduðum (и видит там кругом бесчисленные груды камней разной формы; í kring – кругом; ótölulegur – бесчисленный; telja – считать; grúi – груда; скопище; mynda – образовывать; формировать), sumir líkir kistlum (некоторые похожи на сундуки; kistill – ящичек; сундучок; чемоданчик; горб), sumir skápum (другие – на шкафы; skápur – шкаф) o.s.frv (и т.п.; og svo framvegis – и так далее). Hún leggur að steininum (приближается она к камням) og fer að klifrast (и взбирается на них); heyrir hún þá mjög mikið mannamál (слышит она множество голосов: «языков») og þar á meðal þekkir hún róm bræðra sinna (и среди них распознаёт голоса своих братьев; þekkja – узнавать; rómur – голос). Ei að síður gætir hún þess að líta ekki við (несмотря на это смогла она не оглянуться; ei að síður – несмотря на; síður – меньше) og kemst upp á steininn (и добралась до валуна).

Leggur hann nú á stað og fer allt á sömu leið. Þá leggur systirin á stað, kemur að steininum og sér þar í kring ótölulegan grúa af steinum alla vega mynduðum, sumir líkir kistlum, sumir skápum o.s.frv. Hún leggur að steininum og fer að klifrast; heyrir hún þá mjög mikið mannamál og þar á meðal þekkir hún róm bræðra sinna. Ei að síður gætir hún þess að líta ekki við og kemst upp á steininn.

Fær hún þá mikið hrós hjá fuglinum fyrir staðfestu sína (очень её тогда птица хвалит: «получает она тогда большую похвалу от птицы» за её стойкость; hrós – похвала) og heitir henni (и обещает ей) að fræða hana um það (поведать ей о том; fræða – обучать; сообщать) er hún vilji (что она хочет /знать/). Henni verður fyrst fyrir að vilja lífga steinana (первое, что она пожелала – это оживить камни; e-m verður e-ð fyrir – кто-л. делает что-л. в первую очередь) og það fær hún (и это было ей позволено). Bendir fuglinn henni á einn (указывает ей птица на один /камень/; benda e-m á e-ð – указывать кому-л. на что-л.; обратить чьё-л. внимание на что-л.) og segir (и говорит) að ef hún vissi (что если она знает) hver þar væri (кто там есть) þá mundi hún vilja koma af honum steinhamnum (тогда избавит она его от каменного обличья; koma e-u af – искоренить что-л.; steinhamur – каменный облик; каменная оболочка; hamur – шкура; кожа; оперение; обличье; образ; настроение). – Án þess að orðlengja það (без долгих разговоров; orðlengja – долго говорить; orð – слово; lengja – продлевать) lífgar hún alla (оживляет она всех) og þakka þeir henni lífgjöfina (и благодарят они её за спасение).

Fær hún þá mikið hrós hjá fuglinum fyrir staðfestu sína og heitir henni að fræða hana um það er hún vilji. Henni verður fyrst fyrir að vilja lífga steinana og það fær hún. Bendir fuglinn henni á einn og segir að ef hún vissi hver þar væri þá mundi hún vilja koma af honum steinhamnum. – Án þess að orðlengja það lífgar hún alla og þakka þeir henni lífgjöfina.

Því næst (затем: «этому ближайшее») spyr hún fuglinn (спрашивает она птицу) til hverra þau systkinin hafi ætt sína að rekja (к кому ей с братьями свой род возводить; systkin – брат и сестра; братья и сёстры; rekja – следовать; развивать; возводить) eða hverjir séu foreldrar þeirra (или кто их родители). Fuglinn segir (птица говорит) að þau séu börn konungsins í landinu (что они дети короля страны) og greinir frá (и рассказывает о том; greina frá e-u – сообщать о чём-л.) hvernig systurnar hafi að farið (как сёстры поступили) þegar þau fæddust (когда они родились). Líka getur hann um við þau (также упоминает она им) að móðir þeirra sé ennþá á lífi hjá ljóninu (что мать их ещё в живых со львом: «при льве»), en sé orðin nær dauða en lífi (но уже больше мертва, чем жива; dauður – мёртвый; dauði – смерть) bæði af hryggð (от печали) og skorti á öllu góðu (и лишений: «недостатка всего хорошего»; skortur – недостаток).

Því næst spyr hún fuglinn til hverra þau systkinin hafi ætt sína að rekja eða hverjir séu foreldrar þeirra. Fuglinn segir að þau séu börn konungsins í landinu og greinir frá hvernig systurnar hafi að farið þegar þau fæddust. Líka getur hann um við þau að móðir þeirra sé ennþá á lífi hjá ljóninu, en sé orðin nær dauða en lífi bæði af hryggð og skorti á öllu góðu.

Í steini þeim sem fuglinn hafði vísað henni á (среди тех камней, которые птица ей указала) var hinn tíguglegasti konungsson (был тот светлейший принц; tígulegur – видный; представительный). Hann leit strax ástarauga til lífgjafa síns (он сразу стал смотреть ласковым взглядом на свою спасительницу; strax – сразу; ástarauga – ласковый взгляд; ást – любовь; lífgjafi – спаситель) og leist hverju vel á annað (и они понравились друг другу; e-m líst vel á e-n – кому-л. нравится что-л.; líta – глядеть; lítast – выглядеть). Hafði hann einkum haft með sér það er (то, что он особенного имел при себе; einkum – особо; специально) var í hinum kistlamynduðu steinum (было в том камне в форме сундука); voru það kassar fullir með dýrgripi (это были ящики полные сокровищ; kassi – ящик; dýrgripur – ценная вещь; сокровище; dýr – дорогой; gripur – предмет).

Í steini þeim sem fuglinn hafði vísað henni á var hinn tíguglegasti konungsson. Hann leit strax ástarauga til lífgjafa síns og leist hverju vel á annað. Hafði hann einkum haft með sér það er var í hinum kistlamynduðu steinum; voru það kassar fullir með dýrgripi.

Eftir að fuglinn hafði frætt um það (после того, как птица поведала о том; fræða – информировать) er menn girntust að vita (что люди желали знать; girnast – страстно желать; вожделеть), þá leggja systkinin á stað (отправились братья с сестрой в путь) og þessi eini konungsson með þeim (и этот принц с ними). Þau fara inn í borgina (они входят в город), fá sér verkfæri (добывают себе орудие; verkfæri – орудие; инструмент; verk – работа; færi – случай; возможность; силы) og brjóta gat á múrinn á húsi því (и смогли сломать стену того хлева; múr – стена) hvar ljónið var inni (где был лев).

Eftir að fuglinn hafði frætt um það er menn girntust að vita, þá leggja systkinin á stað og þessi eini konungsson með þeim. Þau fara inn í borgina, fá sér verkfæri og brjóta gat á múrinn á húsi því hvar ljónið var inni.

Fundu þau þar móður sína í öngviti (нашли они там их мать в обмороке; öngvit – обморок; öng- – не; vit – сознание), því hún hafði hrædd orðið (потому что она испугалась: «стала испуганной») við aðgang þeirra að brjóta múrinn (когда они с грохотом стену выламывали; aðgangur – шум; грохот). Lifnaði hún samt við (очнулась она всё же; lifna – очнуться; ожить); færðu þau hana í almennileg föt (одели её в приличную одежду; færa e-n í – одевать кого-л.; almennilegur – хороший; приличный; достойный) og lögðu síðan að konungshöllinni (и отправились тогда во дворец к королю) og báðu sér orðlofs að tala við hann (и испросили позволения поговорить с ним = аудиенции; orðlof – разрешение; lof – позволение). Þetta veittist þeim (она им была пожалована), og þá segjast þau nú (и рассказали они тогда) vera komin börnin hans með móður sína úr ljónsbælinu (что они: «пришли» дети его со своей матерью из львиного логова; ljónsbæli – логово льва; bæli – логово; нора; гнездо; лачуга; ветхий дом) og láta hann vita allt (и рассказали ему всё) sem fuglinn hafði frætt þau á (что им птица поведала).

Fundu þau þar móður sína í öngviti, því hún hafði hrædd orðið við aðgang þeirra að brjóta múrinn. Lifnaði hún samt við; færðu þau hana í almennileg föt og lögðu síðan að konungshöllinni og báðu sér orðlofs að tala við hann. Þetta veittist þeim, og þá segjast þau nú vera komin börnin hans með móður sína úr ljónsbælinu og láta hann vita allt sem fuglinn hafði frætt þau á.

Síðan var haldinn rannsóknarréttur yfir systrum drottningar (потом состоялся суд над сёстрами королевы; rannsóknarréttur – инквизиция; rannsókn – обследование; расследование; исследование; réttur – право; суд); kom þá upp hið sanna (и вся правда: «правдивое» выяснилась; sannur – правдивый). Var þeim þá kastað inn til sama ljónsins (бросили их тогда к тому же льву) sem reif þær og tætti í sundur (который разорвал их на клочки; tæta e-n í sundur – порвать кого-л. на кусочки).

Síðan var haldinn rannsóknarréttur yfir systrum drottningar; kom þá upp hið sanna. Var þeim þá kastað inn til sama ljónsins sem reif þær og tætti í sundur.

Drottningin komst nú í tign sína aftur (королева теперь = тогда вернулась в свой чин); dóttirin átti þann mikla konungsson (дочь вышла замуж за того видного принца) sem með systkinunum fór til borgarinnar (который вместе с братьями поехал в город) og settist að ríkjum eftir föður sinn (и сел править после своего отца). Vilhjálmur giftist (Вилхьяулм женился) og tók við ríki eftir föður sinn látinn (и стал править : «взялся за правление» после смерти отца), en Sigurður giftist konungsdóttir úr öðru ríki (а Сигурд женился на королевне из другого королевства) og komst þar að eftir föður hennar (и стал править после её отца). Lifðu síðan öll í lukku og velgengni (жили потом все в счастье и богатстве; lukka – счастье; velgengni – процветание; успех).

Drottningin komst nú í tign sína aftur; dóttirin átti þann mikla konungsson sem með systkinunum fór til borgarinnar og settist að ríkjum eftir föður sinn. Vilhjálmur giftist og tók við ríki eftir föður sinn látinn, en Sigurður giftist konungsdóttir úr öðru ríki og komst þar að eftir föður hennar. Lifðu síðan öll í lukku og velgengni.

Назад: Bangsímon (Бангсимон)
Дальше: Gorvömb (Горвёмб)